XX Польска-беларускі навукова-практычны Круглы стол
3 кастрычніка ў Інстытуце міжнародных даследаванняў і бяспекі на факультэце сацыяльных навук Уроцлаўскага ўніверсітэта адбудзецца юбілейны XX Польска-беларускі навукова-практычны Круглы стол «Фарміраванне грамадзянскай супольнасці ў Беларусі і польскі досвед трансфармацыі». Суаўтарамі мерапрыемства выступаюць Управа горада Уроцлава і Фонд «Вольны Беларускі Ўніверсітэт».
Сёлетняя сустрэча адбываецца ў час паглыблення палітычнага крызісу ў Беларусі і далейшай ізаляцыі грамадства ад дзяржаўных інстытутаў. У гэтым кантэксце асаблівую вартасць набываюць міжнародныя форумы дыялогу, якія дазваляюць абменьвацца ведамі, досведам і перспектывамі паміж акадэмічным асяроддзем абедзвюх краін.
Асноўная тэма XX Круглага стала — фарміраванне грамадзянскай супольнасці ў Беларусі і рэфлексія над польскім досведам сістэмнай трансфармацыі пасля 1989 года. Удзельнікі будуць абмяркоўваць ролю адукацыйных інстытутаў, незалежных няўрадавых арганізацый, медыяў і лакальных супольнасцяў у працэсах дэмакратызацыі, а таксама выклікі, якія стаяць перад грамадзянамі Беларусі ва ўмовах рэпрэсій і вымушанай міграцыі.
Мерапрыемства таксама накіравана на паглыбленне супрацоўніцтва польскіх і беларускіх даследчыкаў праз прэзентацыю актуальных навуковых праектаў і адукацыйных ініцыятыў. Асаблівая ўвага будзе нададзена польскаму досведу інстытуцыйных рэформаў і магчымасцям іх адаптацыі да беларускіх рэаліяў, а таксама супольным дзеянням дзеля падтрымкі развіцця грамадзянскай супольнасці ў рэгіёне.
Круглы стол застаецца адным з нешматлікіх пастаянных форумаў для навуковага дыялогу паміж Польшчай і Беларуссю. Яго дваццацігадовы юбілей — гэта важны момант для працягнення і ўмацавання супрацоўніцтва.
Уроцлаўскі ўніверсітэт будуць прадстаўляць, між іншым, прадзекан па міжнародным супрацоўніцтве факультэта сацыяльных навук праф. Пётр Сула, дырэктар Інстытута міжнародных даследаванняў і бяспекі праф. Кшыштаф Кацюбіньскі, д-р Хэлена Гебень і д-р Таццяна Іваноў.
Мовы мерапрыемства — беларуская і польская.
Сардэчна запрашаем да ўдзелу!
3 кастрычніка 2025 г., 9:00
Інстытут міжнародных даследаванняў і бяспекі, факультэт сацыяльных навук, Уроцлаўскі ўніверсітэт, вул. Koszarowa 3, буд. 21, аўдыторыя 144
Круглы стол будзе таксама транслявацца анлайн праз платформу MS Teams.
ПРАГРАМА:
3 października 2025 r. (piątek)
9:00 – 9:10 – otwarcie Okrągłego Stołu
Prof. Krzysztof Kociubiński, Dyrektor Instytutu Studiów Międzynarodowych i Bezpieczeństwa
9:10 - 10:00 - Eksperckie wystąpienia
Dr Aliaksandr Milinkevich, Kanclerz Fundacji „Wolny Uniwersytet Białoruski”
Marcin Wojciechowski, Radca Generalny, Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą, MSZ RP
Dr Andrej Vardomatski, Kierownik Białoruskiej Pracowni Analitycznej – BAW
Moderator: dr Tatiana Iwanow (Uniwersytet Wrocławski)
10:00-11:30
Panel I: Społeczeństwo obywatelskie pod presją: między oporem a adaptacją w warunkach reżimu autorytarnego
Panel podejmuje temat strategii i działań społeczeństw obywatelskich funkcjonujących w warunkach autorytarnych, ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu białoruskiego. W perspektywie porównawczej przedstawione zostaną także polskie doświadczenia transformacyjne. Dyskusja skoncentruje się na aktorach, formach oporu oraz mechanizmach adaptacyjnych, ukazując dynamikę działań obywatelskich w różnorodnych reżimach politycznych."
Moderator: prof. Victor Shadurski (niezależny badacz)
Eksperci dyskusji:
Prof. Krzysztof Kociubiński (Uniwersytet Wrocławski)
Mgr. Grzegorz Tymoszyk (SEKTOR III, fundacja Umbrella)
Mgr. Inna Kuley (Fundacja „Wolny Uniwersytet Białoruski”)
Dr Helena Giebień (Uniwersytet Wrocławski)
Mgr. Andrej Chadanowicz (białoruski poeta, tłumacz i działacz kulturalny)
12:00-13:30
Panel II. Białoruska diaspora w Polsce po 2020 roku: edukacja obywatelska, tożsamość narodowa i orientacje geopolityczne
Panel poświęcony jest analizie działalności białoruskiej diaspory w Polsce po 2020 roku, ze szczególnym uwzględnieniem kształtowania i transformacji tożsamości narodowej, orientacji geopolitycznych oraz opinii społecznej. Szczególna uwaga zostanie poświęcona roli edukacji obywatelskiej – zarówno formalnej, jak i nieformalnej – w rozwijaniu wartości demokratycznych, wzmacnianiu kapitału społecznego oraz wspieraniu proeuropejskich i prodemokratycznych orientacji. Dyskusja obejmie również wpływ białoruskich inicjatyw w Polsce na postrzeganie innych krajów oraz na przyszłe modele rozwoju Białorusi.
Moderator: prof. Larysa Leshchenko (Uniwersytet Wrocławski)
Eksperci dyskusji:
Dr hab. Julita Makaro (Uniwersytet Wrocławski)
Dr hab. Kamila Dolińska (Uniwersytet Wrocławski)
Dr Andrej Vardomatski (Białoruska Pracownia Analityczna – BAW)
Dr Dzmitry Nikanovicz (niezależny badacz mediów)
Mgr. Svetlana Zinkevich (Organizacja ds. Europejskiej Ekspertyzy i Komunikacji)
13:30 – 14:00 – przerwa kawowa
14:00-15:30
Panel III. Społeczeństwo obywatelskie Białorusi: wnioski, strategie, przyszłość. Jak wspierać aktywistów i budować transnarodowe sieci współpracy mimo represji?
Panel poświęcony jest praktycznym i systemowym formom wsparcia dla więźniów politycznych, emigrantów oraz aktywistów obywatelskich z Białorusi. Omówione zostaną doświadczenia organizacji polskich i europejskich w budowaniu trwałych transnarodowych sieci solidarności oraz w tworzeniu strategii działania mimo nasilających się represji."
Moderator: Laurynas Vaiciunas (Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego)
Eksperci dyskusji:
Prof. Iryna Sidorskaya (niezależna badaczka)
Prof. Mikołaj Iwanow (Uniwersytet Opolski)
Mgr. Lana Rudnik (Międzynarodowa Fundacja Rozwoju Edukacji Dorosłych)
Mgr. Vitaut Rudnik (Międzynarodowa Fundacja Rozwoju Edukacji Dorosłych)
Dr Stsiapan Zakharkevich (Europejski Uniwersytet Humanistyczny w Wilnie)
15:30 – 16:00 Podsumowanie Okrągłego Stołu
Мерапрыемства прафінансавана Міністэрствам навукі і вышэйшай адукацыі ў рамках праекта «Вольны Беларускі Ўніверсітэт», Уроцлаўскім універсітэтам і мэрыяй Уроцлава.
